Wanneer voelde jij je voor het laatst verdrietig en wat was de oorzaak? Een gebroken hart? Een afwijzing voor die toffe baan? Een vriendschap die ten einde liep? Afscheid nemen van je huisdier? Een dierbare die overleden is? Verdriet hoort bij het leven en kent allerlei oorzaken. Maar hoe deal je er mee?
Verdriet kent vele gezichten
We zijn allemaal wel eens verdrietig. Verdriet kent vele gezichten en is in veel verschillende gradaties voelbaar. Wanneer je een intens verlies ervaart bijvoorbeeld, zoals het overlijden van een dierbaar persoon. Verdriet kan ook getriggerd worden door een oud stuk pijn, wat (nog) geen plek heeft gekregen en, om wat voor reden dan ook, opnieuw naar boven komt. Je kunt ook droevige emoties ervaren bij het luisteren naar mooie muziek of het kijken naar een ontroerende film. Bovendien kan iets je de ene keer meer raken dan de andere keer. Soms is het er ineens. Zonder waarschuwing. Dat verbaast mijzelf telkens weer.
Verwerking
Bijna twee jaar geleden is mijn moeder overleden. Ik voel het gemis nog dagelijks. Op sommige dagen is het echter heftiger dan op andere. Vooral in december, wanneer haar sterfdag dichterbij komt, vind ik het moeilijk. Wellicht ook omdat december de feestmaand bij uitstek is. Er zijn veel leuke dingen te doen: de verjaardag van mijn schoonzus bijvoorbeeld en van mijn neef (nota bene op de sterfdag van zijn oma, mijn moeder, op oudjaarsavond), Sinterklaas en kerst, oud en nieuw. Allemaal dagen van gezellig samen zijn.
Niet iedereen zit tijdens feestjes op mijn verdriet te wachten. Toch benoem ik het en laat ik mijn tranen de vrije loop, mocht dat nodig zijn. Iets dat ik heb moeten leren. Ik merkte namelijk dat, wanneer ik dit niet deed, ik me zo ontzettend klote ging voelen dat ik er lichamelijk last van kreeg. Nu probeer ik op zulke momenten even niks te doen en mijn verdriet te doorvoelen. Alsof mijn verdriet zich hierdoor gehoord voelt, zwakt het sneller af en krijg ik weer meer lucht en ruimte.
Doorvoelen
Hoe ga jij om met verdriet? Kun jij écht verdrietig zijn? Of vermijd je verdriet het liefst? Ook dat is begrijpelijk, want je negatieve emoties en verdriet toelaten, kan behoorlijk moeilijk zijn. Toch geldt: wie zich verdrietig durft te voelen en dit verdriet leert te omarmen, zal merken hoeveel zelfinzicht en bevrijding dat op kan leveren. Verdriet heeft namelijk ook waardevolle kanten. Het vertelt je iets over diepere lagen in je gevoelswereld. Het vraagt je aandacht om ergens over na te denken en te doorvoelen. Iets wat je wellicht al een poosje hebt genegeerd? Gun je verdriet tijd en ruimte om het in je leven te kunnen verweven.
Hoe doe je dat?
Niemand is hetzelfde en dit geldt ook voor de manier waarop verdriet wordt ervaren of geuit. Er is geen gouden regel die voor iedereen werkt. De één zoekt afleiding in werk of sport, de ander heeft een volle agenda en weer een ander zoekt troost in eten of een borrel. Maar op lange termijn is dat niet de oplossing. De kans bestaat dat je blijft ‘hangen’ in je verdriet, wat zich kan uiten in allerlei (lichamelijke) klachten. Zo kun je bijvoorbeeld pijn of stress ervaren, constant gespannen zijn of overdreven geïrriteerd reageren. Er zal iets moeten gebeuren, met of zonder hulp.
Delen is helen
Wellicht voelt het prettig om begeleiding te krijgen bij het doorvoelen van je verdriet. Iemand die naar je luistert, je hoort en ziet. Wees dan niet bang om hulp te vragen. Je verdriet uiten en delen met iemand anders kan vaak al enorm opluchten. Door te erkennen en te accepteren dat je je verdrietig voelt, verdwijnt er vaak al een groot deel van de negatieve lading. Vergeet daarbij vooral niet dat verdriet een normale menselijke emotie is die hoort bij het leven.
Wil je praten over je verlies? Voel je welkom om vrijblijvend
Paul Hermans, december 2021
Gerelateerde artikelen:
Ik rouw en ont-wikkel me
Her-inneren
"Verdriet dat ingehouden wordt en geen stem krijgt, kneust het hart."