Het overkomt iedereen weleens. Je zegt ‘ja’ op een vraag, een uitnodiging, een verzoek. Soms zonder er echt bij stil te staan. Omdat het goed voelt om behulpzaam te zijn. Omdat je de ander niet wilt teleurstellen. Of gewoon omdat het op dat moment wél leek te passen in je agenda en je hoofd.
Maar dan, kort erna voel je het knagen. Je agenda puilt eigenlijk uit. Je voelt je opgejaagd, afgeleid, of gewoon niet meer enthousiast over wat je had toegezegd. En tóch: nee zeggen voelt moeilijker dan ja zeggen. Zeker als je al een toezegging hebt gedaan. Afspraak is afspraak toch! En wat zullen ze wel niet denken? Dat je onbetrouwbaar bent? Of erger nog: egoïstisch?
Die drempel – om terug te komen op een 'ja' – is reëel. En tegelijk: jezelf overvragen, iets doen waar je niet meer achter staat, of anderen teleurstellen door met tegenzin half werk te leveren, dat helpt ook niemand verder.
Waarom zei ik ja?
Tussen ‘ja’ en ‘nee’ zit ruimte. Ruimte om even stil te staan. Om je af te vragen: waarom zei ik ja? Was het een weloverwogen keuze? Of reageerde ik uit reflex – omdat ik wilde helpen, aardig gevonden wilde worden, of gewoon geen ‘nee’ durfde zeggen?
En dan: wat gebeurt er als je nu nee zeg? Niet als vorm van afwijzing, maar als keuze om trouw te blijven aan jezelf, aan je energie, je grenzen, je waarden.
Het mag lastig zijn
Het is niet niks om je woorden terug te nemen. Zeker als iemand op je rekende. Misschien voel je schaamte of schuld. Misschien wil je jezelf verdedigen of rechtvaardigen. Maar wat als je het ziet als een kans tot eerlijkheid? Een moment om te laten zien dat je je verantwoordelijkheid serieus neemt – niet alleen tegenover de ander, maar ook tegenover jezelf?
Een eenvoudig, eerlijk bericht kan al voldoende zijn: "Toen ik ja zei, dacht ik dat ik het kon combineren. Maar nu ik alles op een rijtje zet, merk ik dat het me te veel wordt. Daarom wil ik mijn toezegging terugtrekken – hoe lastig ik dat ook vind. Het spijt me als dit ongemak veroorzaakt."
Geen lange uitleg nodig. Geen drama. Gewoon helder, menselijk en respectvol.
“Als je ‘ja’ zegt tegen anderen, zorg er dan voor dat je geen ‘nee’ zegt tegen jezelf.”
Misschien valt er iets te leren
Niet elke situatie laat zich makkelijk oplossen. Soms moet je iemand teleurstellen. Soms baal je van jezelf. En soms levert het een opluchting op die je niet had verwacht. Misschien leer je jezelf een beetje beter kennen: hoe snel je geneigd bent om ‘ja’ te zeggen. Wat er voor jou echt toe doet. En hoe je voortaan iets meer bedenktijd kunt nemen.
Samenvattend
Hoe trek je een ‘ja’ weer in zonder alles te laten ontsporen:
Eerst voelen: is dit echt een nee?
Voordat je iets terugdraait, neem even afstand. Is dit écht een te grote belasting? Of levert het misschien toch iets op dat je graag wilt (zoals zichtbaarheid, leren, of samenwerken met iemand)? Weeg de kosten en baten opnieuw af.
Besef: half werk is ook niet eerlijk
Blijf je doorgaan uit plichtsgevoel, dan loop je het risico dat je jezelf uitput én de ander teleurstelt. Een eerlijk ‘nee’ is dan krachtiger dan een doorgezet ‘ja’ waar je eigenlijk niet meer achter staat.
Wees open en eerlijk
Vertel waarom je toen ‘ja’ zei, en waarom je nu toch terugkomt op je besluit. Houd het simpel en respectvol. Je hoeft je niet uitgebreid te verantwoorden – helderheid is genoeg.
Bijvoorbeeld: "Toen ik ja zei, dacht ik dat ik ruimte had. Nu zie ik dat het me in de knel brengt met andere belangrijke dingen. Daarom trek ik mijn toezegging terug."
Houd het contact warm
Neem verantwoordelijkheid voor je besluit. Laat merken dat je de ander waardeert. Zo houd je de relatie goed – ook als je even niet meedoet.
Bied iets anders aan
Misschien kun je op een later moment wel helpen. Of je kent iemand anders die kan bijdragen. Of je deelt een tip, link of inspiratie. Zo laat je zien: ik ben betrokken, ook al doe ik nu niet mee.
Leer ervan
Iedere keer dat je je grenzen serieus neemt, oefen je in trouw blijven aan jezelf. Vraag je af: wat maakte dat ik te snel 'ja' zei? Wat wil ik de volgende keer anders doen?
Paul Hermans, juni 2025
Gerelateerde artikelen:
Trouw zijn aan jezelf